WARSZAWA: 13:37 | LONDYN 11:37 | NEW YORK 06:37 | TOKIO 20:37

PROCEDURA PRZYJĘCIA I ZATWIERDZENIA UKŁADU W PRZYSPIESZONYM POSTĘPOWANIU UKŁADOWYM

Dodano: 10 cze 2019, 23:29

Zgromadzenie wierzycieli to bardzo ważny organ każdej restrukturyzacji. Od jego decyzji w sprawie przyjęcia albo odmowy przyjęcia proponowanego układu zależy na ogół przyszłość i los dłużnika.
Warto jednak prześledzić możliwe formalne scenariusze postępowania restrukturyzacyjnego, w zależności od decyzji zgromadzenia. Okazuje się bowiem, że nawet przyjęcie układu przez wierzycieli nie oznacza jego automatyczne wejście w życie. I musi być w tym kierunku spełnionych kilka dodatkowych warunków.

Przyjęcie układu na zgromadzeniu wierzycieli

Propozycje układowe przedłożone przez dłużnika powinny być objęte debatą wierzycieli na zgromadzeniu wierzycieli. Aby układ został zawarty Prawo restrukturyzacyjne wymaga obecności co najmniej jednej piątej wierzycieli uprawnionych do głosowania nad układem. Z kolei uprawnionymi do głosowania się wierzyciele, których wierzytelności zostały umieszczone w zatwierdzonym spisie wierzytelności oraz wierzyciele, którzy stawią się na zgromadzeniu wierzycieli i przedłożą sędziemu-komisarzowi tytuł egzekucyjny stwierdzający ich wierzytelność. Nadto, uprawniony do głosowania jest również wierzyciel, który na swój wniosek i po wysłuchaniu dłużnika został dopuszczony przez sędziego-komisarza do udziału w zgromadzeniu wierzycieli, a którego wierzytelność jest uzależniona od warunku zawieszającego lub jest sporna i została uprawdopodobniona.
Decyzja wierzycieli w przedmiocie przyjęcia układu zapada w formie uchwały. Jeżeli za uchwałą o przyjęciu układu wypowie się większość głosujących wierzycieli, którzy oddali ważny głos, mających łącznie co najmniej dwie trzecie sumy wierzytelności, zostanie przyjęty przez zgromadzenie wierzycieli układ w przyspieszonym postępowaniu układowym.
W przypadku, gdy głosowanie nad układem przeprowadza się w grupach wierzycieli (obejmujących poszczególne kategorie interesów, np. 4 grupy wierzycieli podzielonych głównie wg kryterium wysokości zadłużenia), układ będzie przyjęty jeżeli w każdej grupie zagłosuje za nim większość głosujących wierzycieli z danej grupy, mających łącznie co najmniej 2/3 sumy wierzytelności, przysługujących głosującym wierzycielom z tej grupy.

Teoretycznie możliwe jest też przyjęcie układu, choćby nie uzyskał on wymaganej większości w niektórych grupach. Są jednak dwa warunki:
1) za przyjęciem układu zagłosowali wierzycieli mający łącznie 2/3 sumy wierzytelności;
2) wierzyciele z grupy lub grup, które wypowiedziały się przeciw przyjęciu układu, zostaną zaspokojeni na podstawie układu w stopniu nie mniej korzystnym niż w przypadku ewentualnej upadłości.
Fakt przyjęcia przez zgromadzenie wierzycieli układu stwierdza sędzia-komisarz, który na tym samym zgromadzeniu wierzycieli wydaje stosowne postanowienie. Sentencja treści postanowienia sędziego-komisarza zawiera treść przyjętego układu. Postanowienie to podlega obwieszczeniu. Co istotne, na powyższe orzeczenie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia.

Przyjęcie układu przez zgromadzenie wierzycieli – co dalej?

Samo przyjęcie układu przez zgromadzenie wierzycieli, stwierdzone postanowieniem sędziego-komisarza, nie kończy jeszcze postępowania restrukturyzacyjnego, przede wszystkim nie stanowi na ten moment podstawy do rozpoczęcia realizacji przyjętych propozycji układowych. Układ podlega bowiem zatwierdzeniu przez sąd restrukturyzacyjny.
W celu wydania postanowienia w przedmiocie zatwierdzenia przyjętego przez zgromadzenie wierzycieli układu wyznaczana jest rozprawa, która powinna odbyć się nie wcześniej, niż po upływie tygodnia od dnia zakończenia zgromadzenia wierzycieli, na którym przyjęto układ. Zarówno wierzyciele, jak również dłużnik, mogą w terminie tygodnia od dnia przyjęcia układu składać zastrzeżenia przeciwko układowi, które będą rozpatrywane przez sąd przed wydaniem postanowienia w przedmiocie zatwierdzenia układu. O terminie rozprawy wyznaczonej w celu rozpoznania układu zawiadamia się przez obwieszczenie, chyba że sędzia-komisarz zawiadomił o tym na zgromadzeniu wierzycieli.
Jeżeli w ocenie sądu przyjęty przez zgromadzenie wierzycieli układ jest prawidłowy, a poprzez jego zastosowanie zostaną spełnione cele postępowania restrukturyzacyjnego, sąd wydaje postanowienie o zatwierdzeniu układu, w którego sentencji zamieszcza treść układu. Postanowienie podlega obwieszczeniu.

Jeżeli natomiast przy rozpoznawaniu układu sąd restrukturyzacyjny stwierdzi wystąpienie którejś z enumeratywnie wymienionych w ustawie przesłanek negatywnych, również postanowieniem odmawia zatwierdzenia układu. Zauważyć należy, że ustawodawca formułując przesłanki odmowy zatwierdzenia układu, podzielił je na takie, które obligują sąd do podjęcia takiej decyzji, jak też na takie, które pozostawiają sądowi możliwość wyboru i podjęcia decyzji według własnego uznania.

Sąd zmuszony będzie zatem odmówić zatwierdzenia układu, jeżeli:
1. układ narusza prawo, w szczególności jeżeli przewiduje udzielenie pomocy publicznej niezgodnie z przepisami,
2. jest oczywiste, że układ nie będzie wykonany, przy czym domniemywa się, że układ nie zostanie wykonany, jeżeli dłużnik nie wykonuje zobowiązań powstałych po dniu otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego,
3. jeżeli suma spornych wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

Sąd może odmówić zatwierdzenia układu, jeżeli jego warunki są rażąco krzywdzące dla wierzycieli, którzy głosowali przeciw układowi i zgłosili zastrzeżenia.

Innym rozstrzygnięciem, które może zapaść na rozprawie w przedmiocie rozpoznania układu, jest postanowienie o umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego.
Do umorzenia postępowania dojdzie wówczas, gdy sąd stwierdzi, że układ nie został przyjęty przez zgromadzenie wierzycieli, jak również wówczas, gdy sąd ustali, że układ nie został przyjęty na skutek braku odpowiedniej większości.
Postanowienie w przedmiocie umorzenia postępowania restrukturyzacyjnego również podlega obwieszczeniu.
Zarówno na postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia układu, jak też na postanowienie o umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego, przysługuje zażalenie do sądu odwoławczego (którym będzie odpowiedni sąd okręgowy).
Co ciekawe, termin do wniesienia zażalenia wynosi 2 tygodnie (jest to dość charakterystyczne, zważywszy na to, że co do zasady zażalenia wnoszone są w terminie 7-dniowym).

Zakończenie postępowania restrukturyzacyjnego

Postępowanie restrukturyzacyjne zostaje zakończone z dniem uprawomocnienia się postanowienia o zatwierdzeniu układu albo o odmowie zatwierdzenia układu. W zależności od zapadłej w danym postępowaniu decyzji procesowej, inne będą jej skutki.

W przypadku prawomocnego zatwierdzenia układu, z dniem uprawomocnienia się postanowienia nadzorca (albo zarządca) obejmuje funkcję nadzorcy wykonania układu, chyba że układ stanowi inaczej. Z momentem tym możliwa jest dopiero realizacja zawartego układu, zgodnie z jego postanowieniami. Oznacza to, że dopiero z momentem uprawomocnienia się postanowienia o zatwierdzeniu układu wierzycieli uzyskiwać będą spłaty swoich wierzytelności, w wysokości oraz kolejności ustalonych w układzie.

Natomiast w przypadku, gdy układ nie został zatwierdzony dłużnik oraz jego wierzyciele wracają do punktu wyjścia, tj. do sytuacji sprzed otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego.
W takim przypadku dłużnikowi, w celu uchronienia się przed otwarciem wobec niego postępowania upadłościowego, przysługuje możliwość złożenia wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego, będącego jednym z rodzajów postępowania restrukturyzacyjnego.
Niemniej jednak, sytuacja, w której nie doszło do zatwierdzenia układu jest sytuacją niepożądaną, zarówno dla wierzycieli, jak też dla dłużnika.

Z powyższego syntetycznego opisu procedury zatwierdzenia układu w przyspieszonym postępowaniu układowym wynika jasno, że od momentu przyjęcia układu przez zgromadzenie wierzycieli do jego faktycznego wykonania, może upłynąć sporo czasu, w skrajnych przypadkach nawet parę miesięcy. Ten kilkumiesięczny czasokres wynikać może przede wszystkim z konieczności rozpoznawania składanych zażaleń na postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia układu. Co istotne, nie jest również przesądzone, że pomimo przyjęcia układu przez wierzycieli, zostanie on w każdym przypadku zatwierdzony przez sąd restrukturyzacyjny.

apl. adw. Justyna Pindor
adw. Patryk Zbroja
www.zbrojaadwokaci.pl