Kanał Amsterdam-Ren koncepcja holenderskiego nacjonalisty

Dodano: 06 paź 2021, 10:20

Kanał Amsterdam-Ren jest jednym z najbardziej ruchliwych kanałów żeglugowych na świecie.
Jest następcą otwartego w roku 1892 kanału Merwede, który w pewnym momencie był już za mały dla rozwijającej się dynamicznie żeglugi.
Przed rozpoczęciem budowy rozpatrywano co najmniej 12 projektów usprawnienia holenderskiego systemu rzecznego. W parlamencie toczyły się na ten temat zażarte dyskusje.
Ostatecznie w pierwszym kwartale 1931 roku zapadła decyzja o budowie. W gazecie rządowej z 27 marca tego roku przedstawiono nową ustawę, dotyczącą połączenia żeglugowego Amsterdamu i Górnego Renu.

Budowa nowego kanału rozpoczęta się w roku 1933. W pierwszej fazie bardzo ważna była budowa dwóch śluz w pobliżu Ravenswaaij i Wijk.
Z powodu działań wojennych prace zakończyły się dopiero po 21 latach, w roku 1952. Oficjalne otwarcie nowego szlaku żeglugowego nastąpiło dopiero 21 maja 1952 roku. Kanał otworzyła ówczesna królowa Holandii, Juliana. Długość kanału wynosi 72 km, szerokość 100 do 120 m, głębokość 6 metrów. Na 72-kilometrowej drodze wodnej znajduje się ponad 30 mostów.
Kanał Amsterdam-Ren łączy Amsterdam z Waal w pobliżu Tiel, jest także ważnym połączeniem portu w Amsterdamie z Zagłębiem Ruhry w Niemczech.
Projekt kanału wykonał inżynier Anton Mussert, znany jako przywódca założonego w 1931 roku, nawiązującego do włoskiego i niemieckiego faszyzmu Narodowosocjalistycznego Ruchu Holenderskiego (NSB).
Ruch nie zyskał zbyt wielu zwolenników, został potępiony przez Kościół, a w roku 1934 władze Holandii wydały zakaz wstępowania do NSB urzędnikom państwowym. Mussert przyjął tytuł Leidera na wzór Führera.

Z punku widzenia politycznego budowa kanału Amsterdam-Ren była programem wzrostu zatrudnienia i likwidacji bezrobocia. W latach trzydziestych ubiegłego wieku był to więc nie tylko projekt gospodarczy, ale również ważny projekt społeczny. Wielu bezrobotnych stało w kolejce, aby dostać pracę przy budowie kanału. Praca była dobrze opłacana – na poziomie 15 guldenów tygodniowo, średnia płaca w Holandii wynosiła wówczas 12 guldenów tygodniowo.
Początkowo kanał miał szerokość 58,5 m i był przez marynarzy nazywany „żabim rowem”, ponieważ był zbyt wąski. W latach 1961-1963 został poszerzony do 70 metrów. Później poszerzono szlak do 120 metrów. Poszerzenie pociągnęło za sobą wysokie koszty, ponieważ wymagało umocnienia brzegów poprzez między innymi wbicie ścianek szczelnych na długich odcinkach. Dla Amsterdamu poszerzenie kanału oznaczało lepsze połączenie portu z zapleczem. Z 40 milionów ton ładunków, przewożonych rocznie kanałem Amsterdam-Ren, ponad 20 % trafia do Amsterdamu.
Rzeki i kanały Holandii tworzą najgęstszą sieć dróg wodnych w Europie. Całkowita sieć szlaków wodnych w Holandii liczy 5046 km, z czego aż 4800 km nadaje się do transportu towarów. Jedną z ważniejszych dróg wodnych jest właśnie kanał Amsterdam-Ren.

Tekst i fot. Wojciech Sobecki