100 lat Basenu Górniczego i 25 lat Bulk Cargo – Port Szczecin (zdjęcia)

Dodano: 14 paź 2016, 1:07

13 października odbyło się spotkanie z okazji jubileuszu 100-lecia uruchomienia tzw. Portu Przeładunków Masowych (rejon dzisiejszego Basenu Górniczego w szczecińskim porcie) oraz 25-lecia działalności Bulk Cargo Port Szczecin.

Tak to się zaczęło

Przygotowanie koncepcji oraz rozbudowa infrastruktury i suprastruktury tzw. „Portu Przeładunków Masowych” trwało dziesięć lat od roku 1916 do 1926. 1 kwietnia 1919 roku uruchomiono port przeładunku ładunków masowych w rejonie Basenu Górniczego. Miały się tu odbywać głównie przeładunki węgla i rudy. Cały port masowy przekazano do eksploatacji 1 września 1920 roku. Roczna zdolność przeładunkowa nowego portu wynosiła 180 tys. ton.
Warto wspomnieć, że od swego powstania port był strukturalnie i prawnie bardzo silnie związany z miastem. Od 1307 roku port był własnością miasta i dopiero w XX wieku, w roku 1923 stał się własnością państwa pruskiego, miasta Szczecin i korporacji kupieckich.
W roku 1924 dzięki pogłębieniu toru wodnego łączącego Świnoujście i Szczecin port mógł obsługiwać statki o nośności 10 tys.ton. Na początku lat trzydziestych ubiegłego wieku, rozpoczął się kryzys szczecińskiego portu, a w roku 1932 przeładunki wyniosły zaledwie 3,3 tys. ton. W drugiej połowie lat trzydziestych sytuacja znacznie się poprawiła i wówczas przeładunki osiągnęły poziom 8,2 mln ton tj. o ponad milion ton więcej niż wynosiły w tym czasie obroty portu w Gdańsku. Do rozpoczęcia II wojny światowej, Szczecin miał regularne połączenia z 33 portami Morza Bałtyckiego i 12 portami Morza Północnego. Tuż przed wojną, ale także już po jej rozpoczęciu kontynuowano prace projektowe związane z rozbudową portu w Szczecinie.
Zaraz po wojnie port przejęły władze radzieckie i  rozpoczęły wywóz majątku. Przez port w Szczecinie wywożono do Związku Radzieckiego majątek ze wschodnich Niemiec kiedy nie istniała jeszcze Niemiecka Republika Demokratyczna (oficjalnie NRD powstała 7. 10.1949 roku). Momentem przełomowym było przekazanie w 1946 roku przez administrację radziecką, polskiej administracji morskiej nabrzeży: Snop, Huk, Kra, Ucho, Mak, Oko, Cal, Drab i Comet, chociaż przejęcie całego obszaru portu przez polską administrację i zakończenie funkcjonowania tzw. „strefy tranzytowej” nastąpiło dopiero prawie 10 lat później, w maju 1954 roku.
Dla portu, w tym także dla rozwoju przeładunków masowych w porcie w Szczecinie rozpoczął się okres dynamicznego wzrostu. W roku 1957 pogłębiono tor wodny, co umożliwiło zawijanie do Basenu Górniczego statków o zanurzeniu 8,68 m, długości do 140 m i szerokości do 20 m. W roku 1960 oddano do użytku Nabrzeże Chorzowskie. Cztery lata później- w roku 1964 rozpoczęto budowę składów węgla na Nabrzeżu Wałbrzyskim. Do roku 1970 przystosowano nabrzeża w rejonie przeładunków masowych do przeładunków węgla.

Powstanie Bulk Cargo

10 maja 1991 roku utworzono jednoosobową spółkę Skarbu Państwa „Zarząd Portów Szczecin-Świnoujście S.A.” rozdzielając sferę zarządzana portami od sfery eksploatacji. Wówczas  powołano 17 spółek eksploatacyjnych.
Jeszcze w tym samym roku, powstały trzy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością: Cargo-Port, Coal-Port i Mas-Port, w których 55% kapitału zakładowego posiadali pracownicy, a właścicielem pozostałych 45% był Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A. To własnie trzy wymienione firmy stały się podstawą do utworzenia funkcjonującej obecnie spółki  Bulk Cargo- Port Szczecin. W roku 1994 w wyniku konsolidacji z 17 spółek eksploatacyjnych pozostało 8.
W maju 1994 roku, w ramach koncentracji spółek przez Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A., Coal-Port i Mas-Port zostały przyłączone do spółki Cargo-Port, która w czerwcu 1994 roku przyjęła nazwę Bulk-Cargo. Spółka zatrudnia obecnie 400 pracowników wśród których 100 osób pracuje w Bulk Cargo od początku powstania firmy.

Bulk Cargo dziś

Bulk Cargo-Port Szczecin to największa spółka przeładunkowa działająca na terenie szczecińskiego portu. W ciągu 25 lat działalności firma przeładowała 130 mln ton ładunków. Bulk Cargo obsługuje rocznie 1000 statków, 1500 barek, 50 tys. wagonów kolejowych i 60 tys. samochodów ciężarowych. Firma wraz ze swoimi kooperantami utrzymuje około 1000 miejsc pracy. Jednym z największych wyzwań stojących przed spółką na przestrzeni 25 lat działalności  było zrównoważenie spadających obrotów węgla innymi rodzajami ładunków. Ten cel udało się zrealizować i w roku 2014 po raz pierwszy od powstania firmy, grupa ładunków określanych jako „inne masowe” przewyższyła obroty węgla.
Od początku działalności Bulk Cargo przeznaczała bardzo znaczące środki na inwestycje. Tylko dwukrotnie w ciągu 25 lat działalności podjęto decyzję o wypłacie dywidendy, w pozostałym okresie cały zysk był inwestowany. Dotychczas spółka zainwestowała około 110 mln zł, aby dostosować swoje możliwości do standardów europejskich. Na remonty i utrzymanie suprastruktury wydano 112 mln zł. Najstarszym nabrzeżem eksploatowanym przez Bulk Cargo jest Nabrzeże Parnica i jest to jedyne nabrzeże eksploatowane przez spółkę nie leżące na terenie Basenu Górniczego.
W roku 2012 wymieniono wysłużone 42-letnie żurawie firmy Kone. W tym czasie zakupiony zostaje żuraw Tucan o nośności 45 ton, 25 ton w chwytaku i wysięgu 40 metrów. Tukan zastępuje pracę trzech zlikwidowanych żurawi Kone. Jest to pierwszy żuraw o tak wysokich parametrach na terenie portu. W roku 2003 wymieniona została wywrotnica wagonów. Poprzednia, amerykańska wywrotnica rozpoczęła pracę w roku 1951 i przez 50 lat przeładowała 100 mln. ton węgla. Nowa wywrotnica przeładowała do dziś już 11 mln ton.
Obecnie Bulk Cargo dysponuje około 40 tys. metrów kw. zadaszonej powierzchni magazynowej. Firma posiada 23 żurawie stacjonarne i 5 żurawi mobilnych. Od początku swojej działalności, Bulk Cargo jest otwarte na inwestorów. Z posiadanych 100 ha terenów odstąpiło pod terminale dedykowane i infrastrukturę ogólnodostępną 25 ha powierzchni i nadal pozostaje otwarte na propozycje inwestorów. Co roku Bulk Cargo przyjmuje około 50 statków, których parametry głębokościowe są większe niż dopuszczalne na torze wodnym Szczecin-Świnoujście. Takie jednostki przywożą maksymalnie 25-30 tys. ton ładunków. Po pogłębieniu toru wodnego, możliwa stanie się obsługa jednostek dwukrotnie większych, co oznacza, że do Basenu Górniczego statki będą mogły przywozić zamiast 25 tys. ton -50 tys. ton ładunków. Głównymi punktami nowej strategii Bulk Cargo Port Szczecin jest dostosowanie potencjału spółki do nowych parametrów toru wodnego o głębokości 12,5 m, dostosowanie ofert przeładunkowo-składowych do rosnących wymagań klientów, rozszerzenie oferty składowej oraz dostosowanie oferty do zmieniających się środków transportu. Strategia Bulk Cargo jest spójna ze strategią Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A. , która zakłada uzyskanie przez porty w Szczecinie i Świnoujściu wiodącej roli na Południowym Bałtyku. Ważnym czynnikiem zwiększającym konkurencyjność jest także uniwersalizacja portu, co również pokrywa się ze strategią największej portowej spółki.

Z okazji pięknego jubileuszu 25-lecia działalności, życzymy spółce Bulk Cargo Port Szczecin zrealizowania ambitnych założeń i kolejnych lat sukcesów w prowadzeniu biznesu.

tekst i fot. Wojciech Sobecki