Obchody Światowego Dnia Morza w Szczecinie: „Kurs na 12,5!”

Dodano: 27 wrz 2017, 0:57

Z okazji Światowego Dnia Morza, Biuro Promocji Żeglugi Morskiej Bliskiego Zasięgu, Rada Interesantów Portu Szczecin oraz Zachodniopomorski Oddział Regionalny Krajowej Izby Gospodarki Morskiej zorganizowali w Szczecinie okolicznościowy rejs statkiem Odra Queen. Ten sposób obchodów Światowego Dnia Morza stał się już tradycją wśród przedstawicieli gospodarki morskiej regionu. Temat przewodni tegorocznego spotkania to „Kurs na 12,5!”O O pracach związanych z modernizacją toru wodnego Świnoujście-Szczecin do głębokości 12,5 m mówił Pełnomocnik Ministra ds. Modernizacji Toru Wodnego Świnoujście-Szczecin, Andrzej Borowiec.

12,5 metra dla Szczecina
Historia modernizacji toru wodnego Świnoujście-Szczecin rozpoczęła się w roku 1997. W roku mija więc 20 lat od rozpoczęcia pierwszych prac. Dokładnie 20 lat temu Bank Światowy zaoferował Polsce pożyczkę na sfinansowanie inwestycji związanych z poprawą dostępności do portów. W tym czasie Urząd Morski w Szczecinie zlecił wykonanie badań modelowych, których celem było sprawdzenie możliwości pogłębienia toru wodnego Szczecin-Świnoujście. Badania okazały się bardziej optymistyczne niż przewidywano, stwierdzono bowiem, że tor można pogłębić nawet do 14,5 m, ale wówczas byłaby konieczność budowy na cieśninach ujściowych Odry wrót sztormowych, co wiązało się z dodatkowymi kosztami.
W ramach projektu, w latach 2000-2004 południowa część Kanału Piastowskiego wraz z falochronami ujściowymi na Zalew Szczeciński została zmodernizowana i dostosowana do głębokości 12,5 m. W późniejszym okresie został wyremontowany ówczesny falochron wschodni (obecnie jest to falochron centralny, bo powstał nowy falochron wschodni), całkowicie odnowiono oznakowanie nawigacyjne na torze wodnym oraz w ramach projektu krajowego systemu bezpieczeństwa morskiego wymieniono system VTS. W roku 2014 zakończył się proces modernizacji Kanału Piastowskiego i Kanału Mielińskiego w Świnoujściu, efektem tych działań było dostosowanie obu kanałów do głębokości 12,5m. Całość modernizacji wraz z projektami towarzyszącymi kosztowała ok. 500 mln zł.
Obecnie rozpoczyna się ostatni etap modernizacji połączenia Świnoujście-Szczecin, którego efektem będzie pogłębienie toru wodnego do 12,5 m. Po zakończeniu tego procesu do portu w Szczecinie będą mogły wchodzić wycieczkowce o długości do 220 m i zanurzeniu do 9 m, a także kontenerowce i masowce do 220 m długości i zanurzeniu do 11 m. Zmiana parametrów będzie znacząca, bowiem obecnie do portu w Szczecinie mogą zawijać jednostki o zanurzeniu nie przekraczającym 9,15m.
– Znacząca część dokumentacji projektu jest już gotowa. Wydana została decyzja środowiskowa oraz złożony został wniosek o dofinansowanie. Wykonano także model matematyczny toru. Prawdopodobnie jeszcze w tym roku ogłoszony zostanie przetarg na wykonanie inwestycji w formule „zaprojektuj i zbuduj”- powiedział Pełnomocnik Ministra ds. Modernizacji Toru Wodnego Świnoujście-Szczecin, Andrzej Borowiec.
Na zlecenie Urzędu Morskiego w Szczecinie wykonano badania ferromagnetyczne dna toru wodnego i okazało się, że na terenie objętym inwestycją znajduje się ok 15 000 obiektów, z których część może okazać się niewybuchami. Przed rozpoczęciem zasadniczej części inwestycji, sporo pracy będą musieli wykonać saperzy.
Największym problemem nie są jednak ewentualne niewybuchy, lecz zagospodarowanie urobku pogłębiarskiego, który wydobyty zostanie z dna kanału, a będzie go aż 23 mln metrów sześciennych tj. ilość, której wydobycie, przy obecnym rocznym poziomie prac pogłębiarskich, zajęłoby 40 lat!!!
Odłożenie tak wielkiej ilości urobku na brzegu podobnie jak zatopienie w morzu nie jest możliwe. W tej sytuacji jedynym wyjściem jest budowa na Zalewie Szczecińskim dwóch sztucznych wysp. Będą to wyspy okrągłe, każda o średnicy przekraczającej kilometr. Nieprzekraczalny termin zakończenia wszystkich prac to listopad roku 2022, ale być może, w sprzyjających warunkach, uda się pogłębić tor do końca 2021 roku.
Zmiany w porcie

O korzyściach wynikających z pogłębienia toru dla portów w Szczecinie i Świnoujściu mówił Marek Trojnar z Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A.
Pogłębienie toru wodnego do 12,5 m powoduje, że również w wybranych rejonach portu taka głębokość musi być dostępna. W rejonie przeładunków drobnicowych pogłębiony zostanie Kanał Dębicki, w rejonie przeładunków masowych, inwestycje portowe będą koncentrować się w Basenie Kaszubskim.
W Kanale Dębickim łączna wartość inwestycji wyniesie 359 mln zł. W ramach prac zmodernizowane zostaną nabrzeża Czeskie i Słowackie, które uzyskają głębokość techniczną 12,5 m (łącznie jest to ponad 1000 m nabrzeża). Zabita zostanie nowa ścianka szczelna oraz wykonany zostanie żelbetowy oczep. Wkrótce rozpocznie się także budowa nabrzeża Spółdzielczego o długości ponad 90 metrów. Cały Kanał Dębicki będzie poszerzony do 200 metrów. Na północ od nabrzeża Fińskiego powstanie nabrzeże Norweskie o głębokości technicznej 12,5 m.
Dodatkowo, Ostrów Mieleński zostanie połączony z Ostrowem Grabowskim groblą. Prace rozpoczną się w roku 2019 i powinny zostać zakończone w roku 2022.
Również w rejonie przeładunków masowych nabrzeża zostaną przystosowane do głębokości technicznej 12,5m. Początkowo zakładano, że w tym rejonie znajdą się trzy nabrzeża, przy których będą mogły być obsługiwane statki o nośności 40 tys. DWT pod pełnym ładunkiem. Miały to być nabrzeża: Chorzowskie, Katowickie i Bytomskie. Po uzgodnieniach ze spółką Bulk Cargo, będącą użytkownikiem nabrzeży, zrezygnowano z modernizacji nabrzeża Bytomskiego, głownie ze względu na niewielkie zaplecze i utrudniony dostęp. Ponadto, pogłębienie nabrzeża Bytomskiego spowodowałoby konieczność pogłębienia także nabrzeża Południowego, co znacząco zwiększyłoby koszty całej inwestycji.
W tej sytuacji zdecydowano się na przedłużenie nabrzeża Katowickiego do 500 metrów. Zlikwidowane będzie stanowisko przeładunku kwasu siarkowego przy nabrzeżu Zabrzańskim (Metraco), które zostanie przeniesione na nabrzeże Dąbrowieckie. Wykorzystując urobek z pogłębienia kanałów całkowicie zasypany zostanie Basen Notecki. Dzięki takiej operacji, działająca na tym terenie firma Bulk Cargo Port Szczecin zyska 2 ha terenu.
Koszty inwestycji w tym rejonie portu wynoszą ok 250 mln zł.

Wojciech Sobecki